Birbirinden ünlü ve yakından tanıdığımız markaların pek çok gafı oldu. Bunlardan reklam hatası diye söz etmek aslında daha doğru olur. Belirli bir kitleyi hedef göstereni mi ararsın, ırkçılık yapıp nefret söylemi içereni mi…
Kendinden emin reklamlar yapmak birazdan da göreceğiniz gibi her zaman iyi bir sonuç vermiyor. Bazıları küçük bazıları büyük ama nihayetinde rahatsız edici söylemler içeren bu tür reklamlar, bazen geri dönülemez sonuçlar doğurabiliyor.
Irkçılık söylemi ile linçlenen Dove ile başlayalım.
2017’de Dove, Facebook üzerinden bir reklam yayınladı. Reklamda siyahi bir kadın, Dove marka temizleyiciyi kullandığı an beyaz tenli bir kadına dönüşüyor. Bu reklam, birçok mecrada eleştiri yağmuruna tutuldu. Bizce de oldukça talihsiz olan bu durum, firmanın aynı konuda eleştirildiği tek reklamı da değildi.
Daha önce de yine aynı konudan, ırkçılıktan boykot edilen Dove, konunun ardından “Facebook’ta geçtiğimiz günlerde yayınlanmış olan bir reklamımız bazı hassasiyetleri kaçırdı. Sebep olduğu durumdan derin üzüntü duyuyoruz” yazılı bir özür tweeti atmıştı.
Dove’un bu reklamının üzerinden çok uzun bir zaman geçmeden Nivea da aynı hatanın kurbanı oldu.
Nijeryalı eski güzellik kraliçesinin oynadığı reklam filminde, ürünü kullanan siyahi kadının ten rengi açılıyor. Slogan ise ondan daha fiyasko: “Beyaz, saflıktır.”
Skandallar tahtına aday bir diğer marka BlackBerry.
Buna aslında reklam hatası demek doğru olur mu bilemiyoruz. Çünkü sosyal medya üzerinden attıkları bir tweetin ardından gelişen bir olay. Bildiğimiz gibi BlackBerry, bir zamanların en popüler telefon markasıydı. Kendi reklamını yapmak isteyen marka, sosyal medyanın azizliğine uğradı.
Ocak 2015’te, resmi X hesabı üzerinden marka bir tweet atmıştı. “Konuşmaya devam edin.” yazılı tweetin altında yer alan via Twitter for iPhone yazısı insanların gözünden kaçmadı ve BlackBerry, büyük alay konusu oldu.
KFC de zamanında büyük bir gafın kurbanı olmuştu.
Hepimizin yakından tanıdığı KFC, dünyaca ünlü olsa da Çin için aynı şeyi söyleyemeyiz. Çünkü yıllar önce Çin’de, “parmaklarınızı yersiniz” sloganı ile fark etmeden bir gaf yapmışlardı.
Sorun şu ki Çin’de bu deyim mecazen değil, gerçekten kullanılıyor. Bu reklamın ardından yapılan birkaç hata sonucunda da KFC, Çin’deki tüm şubelerini kapattı ve 10 yıl daha Çin pazarına giremedi.
Yeni bir ürün tanıtımını nasıl yaparsınız? Sony, en kötü şekilde yapmış.
2004 yılında, Sony’nin video oyun konsolu markası PlayStation, taşınabilir oyun konsolu PSP’yi piyasaya sürdü. Ancak PSP için hazırlanan, yukarıda da gördüğünüz bu reklamda, beyaz bir kadının siyahi bir kadını sinirli bir şekilde tuttuğunu gösteren görsel olması büyük tepki topladı.
Reklamda “Beyaz geliyor.” mesajıyla birlikte bu görüntüler, toplumda ayrımcılığı tetikleyen bir şey oldu. Sony, daha sonra bu reklamın zıtlıkları vurgulamak amacıyla yapıldığını iddia etse bile tepkiler gelmeye devam etti ve reklam, çok geçmeden piyasadan geri çekildi.
Ikea’nın bir pankartında İngilizce “Mükemmel gece uykunuzu yaratın” yazıyor. Her şey normal gibi görünebilir, ama değil. Dahice bir pazarlama stratejisi mi yoksa geri vites mi?
İngilizce metnin altında, aynı metnin Arapça hâli yazması gerekirken yazı çevrilince ortaya çıkan cümle insanları düşündürdü.Çünkü Arapça yazıda “Aynı metin, ama Arapça” yazıyordu. Ikea, daha sonra bunu “Uykunuzu iyi alamadığınızda böyle şeyler olur. Mükemmel uykunuzun tadını çıkarın.” şeklinde değiştirdi. Eğer bir hataysa bile mükemmel bir reklam stratejisine dönüştürmüşler diyerek hakkını vermek gerek!
2009’da Microsoft, bir reklam fotoğrafının ABD versiyonunda yer alan siyahi adamı, Polonya’daki versiyonunda beyaz tenli birine dönüştürmüşlerdi. Bu olay, dünya gündemine otururken Microsoft konuyla ilgili özür diledi.
Ford Figo reklamından daha kötüsü olacağını sanmıyoruz.
Kadına şiddetin ön planda olduğu bir dönemde Ford bir reklam çıkardı. Görselde, Eski İtalyan Başbakanı Berlusconi’nin arabasınn bagajında ağzı tıkalı 3 kadın vardı. Bu reklam, toplumun kadın haklarını protesto ettiği bir dönemde çıktığı için çok büyük bir skandal oluşturmuştu. Hoş, öyle bir dönemde çıkmasa da tam bir skandal.
Bu kötü reklamın sloganı ise şöyleydi ”Endişelerinizi Figo’nun geniş bagaj hacmiyle geride bırakın.” Nereden baksak bir fiyaskoya dönüşen reklam için Ford, daha sonrasında özür mesajı paylaştı. Bunun yanı sıra haberin reklam olarak kullanılmadığı ve yalnızca internet sayfasında gösterildiği belirtildi.
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
