Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) miktarsal sıkılaşma konusunda adımlar atarken, sistemdeki likidite fazlasında yükseliş rekor getirdi.
TCMB verilerine göre 29 Aralık itibariyle net fonlama eksi 363,2 milyar TL olarak kaydedildi. Bu durum sistemdeki likidite fazlasına işaret etti. Daha önce Eylül 2023’te likidite fazlası 338,8 milyar TL’ye yükselmiş ve rekor kırmıştı.
Likidite fazlasında ivme devam ederken TCMB’den bir dizi hamle gelmişti.
Kasım başında açıklanan önlemlerle TCMB kur korumalı mevduatlarda zorunlu karşılık oranlarını artırırken, yabancı para mevduatta TL cinsi ilave karşılık uygulaması getirmişti. Bu uygulamalar 10 Kasım itibariyle devreye girmişti.
Fakat 22 Kasım’da net fonlama yeniden negatif bölgeye geçmiş ve bu tarihten sonra net fonlamada negatif yönlü bir ivme izlenmişti.
Bu dönemde ise TCMB yeni bir hamle yaparak TL depo alım ihalelerine başlamıştı.
TCMB son faiz kararıyla birlikte duyurduğu bir dizi önlem arasında TL depo alım ihalesi açılması da yer almıştı. Bankadan yapılan açıklamada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nun 52’nci maddesinde, para politikası hedefleri çerçevesinde para arzının ve likiditenin etkin bir şekilde düzenlenmesi amacıyla açık piyasa işlemleri yapılabileceğinin düzenlendiği hatırlatılmıştı.
Bu çerçevede, parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi ve kullanılan sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırmak amacıyla Türk Lirası depo alım ihaleleri düzenleneceği ifade edilmişti. İhaleler 22 Aralık tarihinde başlamıştı.
POLİTİKA METNİNE DE GİRDİ
TCMB 2024 yılına ilişkin para politikası metninde sistemde dönem dönem likidite fazlası olabileceğine dikkat çekmişti.
29 Aralık tarihinde yayımlanan metinde likidite ile ilgili şu değerlendirmeler yer almıştı:
KKM kur farkı ödemeleri ve TL karşılığı Döviz işlemleri nedeniyle 2023 yılının ikinci yarısından itibaren, bazı dönemlerde sistemde TL likidite fazlası oluşmuş ve TCMB APİ’de net borç alan konumuna geçmiştir.
Oluşan likidite fazlası parasal aktarım mekanizmanın etkinliğini artırmak amacıyla çeşitli araçlarla sterilize edilmiştir
Hazine borçlanma yapısı ve harcama projeksiyonu, rezervlerdeki güçlenme eğiliminin devamı ve vadesi henüz gelmemiş TL karşılığı swap işlemleri nedeniyle 2024 yılında da piyasada dönemsel
likidite fazlası oluşabilecektir.
Parasal aktarım mekanizmasının etkinliğini korumak ve parasal sıkılaştırmayı desteklemek amacıyla, kullanılan sterilizasyon araçlarının çeşitliliği artırılarak söz konusu likidite fazlası sterilize edilecek ve miktarsal sıkılaştırma süreci devam edecektir.
